DAVANIN ÖZETİ : Hatay ili Belen İlçesi Toplum Sağlığı Merkezi ile Aile Sağlığı Merkezlerinde görevli tüm hekimlerin hafta içi 17.00-24.00 saatleri arasında, hafta sonu ve resmi tatil günlerinde ise 09.00-24.00 saatleri arasında acil nöbeti tutmalarının sağlanması yönünde tesis edilen davalı idarenin 16.08.2011 tarih ve 24397 sayılı işleminin; 5258 sayılı Kanunun 2 ve 5/2 maddelerine aykırı olduğu, dava konusu işlem ile aile hekimlerinin görevli oldukları alanın çalışma saatlerinin dışında çalıştığı, ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Aile Hekimleri Uygulama Yönetmeliğinin 10. Maddesinin 5.fıkrasının (a) bendine göre; Hastane bulunmayan İlçe merkezlerindeki adli tıbbi hizmetler ile acil sağlık hizmetleri mesai saatleri dışında ilçedeki toplum sağlığı merkezi hekimleri ve aile hekimlerince icap ve aktif nöbet şeklinde yürütüleceği İlçe merkezindeki toplam hekim sayısının altı veya daha az olması halinde icap, altıdan fazla ise aktif nöbet şeklinde yürütüleceği, Belen İlçesinde entegre bir hastane bulunmadığı, ilçe merkezinde 8 aile hekimi bulunduğu, bu nedenle aktif acil hizmeti tutulmasının mevzuata uygun olduğu, davanın reddinin gerektiği savunulmaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Hatay İdare Mahkemesi’nce gereği görüşüldü:
Dava, Hatay ili Belen İlçesi Toplum Sağlığı Merkezi ile Aile Sağlığı Merkezlerinde görevli tüm hekimlerin hafta içi 17.00-24.00 saatleri arasında, hafta sonu ve resmi tatil günlerinde ise 09.00-24.00 saatleri arasında acil nöbeti tutmalarının sağlanması yönünde tesis edilen davalı idarenin 16.08.2011 tarih ve 24397 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
5258 sayılı Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Kanunun 2.maddesinde; Aile Hekimi, kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini yaş, cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmaksızın her kişiye kapsamlı ve devamlı olarak belli bir mekanda vermekle yükümlü, gerektiği ölçüde gezici sağlık hizmeti veren ve tam gün esasına göre çalışan aile hekimliği uzmanı veya Sağlık Bakanlığının öngördüğü eğitimleri alan uzman tabip ve tabip olarak tanımlanmış, 5.maddesinin 2.fıkrasında; Aile Hekimliği hizmetlerinin ücretsiz olduğu, acil haller hariç haftada kırk saatten az olmamak kaydı ile ilgili aile hekiminin talebi ve o yerin sağlık idaresince onaylanan çalışma saatleri içinde yerine getirileceği hükmü yer almıştır.
Yine Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinin “Çalışma Saatleri” başlıklı 10.maddesinin (2.) fıkrasında; mesai saatleri ve günleri, çalışma yerinin şartları da dikkate alınmak suretiyle çalıştığı bölgedeki kişilerin ihtiyacına uygun olarak aile hekimi tarafından belirlenir ve müdürlükçe onaylanır. Çalışma saatleri içerisinde poliklinik gün ve saatleri ayrıca belirtilir. 5/a fıkrasında da; Hastane bulunmayan İlçe merkezlerindeki adli tıbbi hizmetler ile acil sağlık hizmetleri mesai saatleri dışında ilçedeki toplum sağlığı merkezi hekimleri ve aile hekimlerince icap veya aktif nöbet şeklinde yürütülür. İlçe merkezindeki toplam hekim sayısı altı veya daha az ise icap, altından fazla ise aktif nöbet şeklinde yürütülür.” düzenlenmesi yer almıştır.
Dava konusu işlem tarihinde mevcut hukuki düzenlemeler bu şekilde iken dava konusu işlemin tesisinden sonra ve yargılamanın devam ettiği sırada 5258 sayılı Kanunun 3. maddesinin 5. fıkrasına 12.07.2012 tarih ve 28351 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6354 sayılı Kanunun 12. Maddesi ile “Entegre sağlık hizmeti sunulan merkezlerde artırımlı ücretten yararlananlar hariç olmak üzere aile hekimlerine ve aile sağlığı elemanlarına ihtiyaç ve zaruret hasıl olduğunda haftalık çalışma süresi ve mesai saatleri dışında 657 sayılı Kanunun ek 33 ‘üncü maddesinde belirtilen yerlerde nöbet görevi verilebilir ve bunlara aynı maddede belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde nöbet ücreti ödenir.” hükmü eklenmiştir.
Anılan yasa değişikliği ile eklenen hüküm fıkrasında atıfta bulunulan 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Ek 33. Maddesinde de Yataklı tedavi kurumları, seyyar hastaneler, ağız ve diş sağlığı merkezleri ile 112 acil sağlık hizmetlerinde haftalık çalışma süresi dışında normal, acil veya branş nöbeti tutarak, bu nöbet karşılığında kurumunca izin kullanmasına müsaade edilmeyen memurlar ile sözleşmeli personele, izin suretiyle karşılanmayan her bir nöbet saati için nöbet ücreti ödeneceği düzenlemesi yer almıştır.
Dava dosyasının incelemesinden; Belen Kaymakamlığının yazısına istinaden 16.08.2011 tarih ve 24397 sayılı Hatay Valiliği işlemi ile ilçede kurulu Devlet Hastanesi bulunmaması nedeniyle aynı ilçe Toplum Sağlığı merkezi ile Aile Sağlığı merkezlerinde görevli tüm hekimlerin hafta içi 17.00-24.00 saatleri arasında hafta sonu ve resmi tatil günlerinde ise 09.00-24.00 saatleri arasında Acil nöbeti tutmaları yönünde işlem tesis edildiği , anılan işlemin iptali istemiyle Belen ‘de Aile Sağlığı merkezlerinde Aile Hekimi olarak görev yapan davacılar tarafından bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda, Davalı idarece her ne kadar Belen İlçesinde kurulu bir Devlet Hastenesi bulunmadığından dolayı böyle bir uygulama yapıldığı ileri sürülmekte ise de; yukarıda alıntısı yapılan mevzuat hükümlerine göre aile hekimlerinin farklı bir yasal statüye bağlı olarak çalıştıkları, çalışma saatlerinin acil haller hariç haftada kırk saatten az olmamak koşuluyla ilgili aile hekiminin talebi ve o yerin sağlık idaresince onaylanan çalışma saatleri içinde yerine getirilmesinin kanun hükmü olduğu, entegre bir hastanesi olmayan ilçede aile hekimleriyle acil bir hizmetin verilemeyeceğinin dosyada bulunan Hatay il Sağlık Müdürlüğünün 11.11.2011 tarih ve 34881 sayılı yazısı ile de kabul edildiği, kaldıki 5258 sayılı Kanunun 3.maddesinin 5.fıkrasına 12.07.2012 tarihli düzenleme ile ek yapılarak entegre sağlık hizmeti sunulan merkezlerde artırımlı ücretten yararlananlar hariç olmak üzere aile hekimlerine ve aile sağlığı elemanlarına ihtiyaç ve zaruret hasıl olduğunda haftalık çalışma süresi ve mesai saatleri dışında 657 sayılı Kanunun ek 33.maddesinde belirtilen yerlerde nöbet görevi verilebileceği yönünde bir istisna hüküm getirildiği, bu durum dışında aile hekimlerinin nöbet tutmasının yasal bir dayanağının bulunmadığı, Mahkememizin 10.01.2013 günlü ara kararına davalı idarece verilen yanıttan da Belen İlçe merkezinde 657 sayılı Kanunun EK 33. maddesinde sayılan yataklı tedavi kurumu, seyyar hastane, ağız ve diş sağlığı merkezi ve 112 acil sağlık hizmetleri birimlerinin bulunmadığı anlaşıldığından Belen ilçe merkezinde görevli aile hekimlerinin acil nöbeti tutmaları yönünde tesis edilen işlemde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 258,40 TL yargılama giderinin ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 660 TL vekalet Ücretinin davalı idareden alınarak davacılara verilmesine, peşin alınan posta ücretinden artan kısmın hükmün kesinleşmesi halinde davacılara iadesine, kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde Danıştay’a temyiz yolu açık olmak üzere 28/02/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
